بهین گستر گیتی

02144051345 – 02144054531

[email protected]

فرایند برنامه ریزی استراتژیک و مدیریت عملکرد سازمان

برنامه ریزی استراتژیک

تدوین استراتژی ها

  1. مطالعه و شناخت وضعیت کنونی سازمان

برای تدوین برنامه استراتژیک سازمان، می‌بایست در ابتدا از وضعیت کنونی آن مطلع باشیم. بدون داشتن اطلاعات کافی نمی‌توان در مورد نقاط ضعف و قوت سازمان و نیز تهدیدها و فرصت‌های موجود در صنعت، تحلیل درستی داشت و مسلما در دیگر مراحل برنامه‌ریزی استراتژیک به مشکل خواهیم خورد.

  • تاریخچه شرکت (نگاهی به کارنامه عملکردی شرکت)
  • مرور سوابق شرکت در تدوین و اجرای برنامه های راهبردی و عملیاتی
  • مطالعه دقیق سند استراتژی بنگاه های تابعه به منظور تلاش برای همسویی
  • شناخت ساختاری و وظیفه ای شامل شناخت نمودارهای سازمانی، شرح وظایف موردانتظار از واحدها
  • شناخت فرایند عملیاتی (شامل شناخت کلیات فرایند تولید محصولات)
  • مطالعه مستند چشم انداز، ماموریت و اهداف استراتژیک موجود در شرکت
ماتریس swot

2.تدوین ماتریس سوات

یکی از موضوعاتی که در تدوین استراتژیهای سازمان مطالعه می شود نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدایدات سازمان است که با عنوان ماتریس SWOT  شناخته می شود

نقاط قوت (Strengths)

نقاط قوت توصیف می‌کنند که سازمان‌ها چه برتری دارند و چه چیزی آن‌ها را از رقبا جدا می‌کند: برای مثال نقطه قوت می‌تواند یک برند قدرتمند، وفاداری به مشتری، فناوری منحصر به فرد، نیروی انسانی متخصص و غیره باشد.

نقاط ضعف (Weaknesses)

نقاط ضعف نمی‌گذارند عملکرد سازمان به حد مطلوب برسد. آن‌ها نقاطی هستند که کسب و کار باید برای برتری پیدا کردن نسبت به رقبا، بهبود بخشد. نقاط ضعف رایج عبارتند از یک برند ضعیف، نرخ ریزش کارکنان بالاتر از متوسط، سطح بالای بدهی، زنجیره تأمین ناکافی یا فقدان سرمایه.

فرصت‌ها (Opportunities)

فرصت‌ها به عوامل خارجی مطلوب اشاره می‌کنند که می‌توانند مزیت رقابتی در اختیار سازمان قرار دهند. به عنوان مثال، اگر یک کشور تعرفه‌ها را کاهش دهد، یک تولیدکننده اتومبیل می‌تواند اتومبیل‌های خود را به بازار جدید صادر کند و باعث افزایش فروش و سهم بازار شود.

 

تهدیدها (Threats)

تهدیدها دربرگیرنده عواملی هستند که احتمال آسیب رساندن به سازمان را دارند. به عنوان مثال، خشکسالی تهدیدی برای یک شرکت تولید گندم است، زیرا ممکن است باعث از بین رفتن یا تضعیف عملکرد محصول شود. سایر تهدیدات رایج شامل مواردی مانند افزایش هزینه مواد، افزایش تعداد رقبا، عرضه شدید نیروی کار و غیره هستند.

در تحلیل SWOT با تقابل دو بدوی نقاط قوت و ضعف با فرصتها و تهدیدات استراتژیهای تهاجمی، محافظه کارانه، رقابتی و تدافعی را تدوین می کنند.

3.تحلیل محیط و ذینفعان سازمان

تحلیل محیط  

در این گام به شناخت و تحلیل محیط سازمان و ذینفعان سازمان پرداخته می شود. شناخت محیط از طریق آنالیز PEST انجام می گیرد و در آن به شناسایی نیروهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، تکنولوژیکی و قانونی فرصت ساز و تهدید ساز برای سازمان پرداخته می شود.

خروجی این گام فرصت ها و تهدیداتی است که سازمان با آنها مواجه است.

تحلیل ذینفعان

    در ادامه به تحلیل ذینفعان سازمان پرداخته می شود. تحلیل ذینفعان بسیار ضروری است، چرا که رمز موفقیت در بخش دولتی و غیرانتفاعی پاسخگویی مناسب به نیازها و انتظارات ذینفعان کلیدی سازمان است. ذینفع، فرد، گروه یا سازمانی است که می تواند بر نگرش، منابع یا خروجی های سازمان تأثیر گذارد و یا از خروجی های سازمان تأثیر پذیرد. تحلیل ذینفعان شامل دو گام اصلی می باشد 1. شناسایی ذینفعان 2. شناسایی خواسته ها و انتظارات هر دسته از ذینفعان

ذینفعان سازمان در سه دسته طبقه بندی می شوند

 

پس از شناسايي گروه‌هاي ذي‌نفع، خواسته‌ها و انتظارات کليدي آن‌ها و اثرات متقابل آن‌ها با سازمان مشخص مي‌شود. جهت شناسایی خواسته ها و انتظارات از ابزارهای مناسب تحقیق نظیر مصاحبه، مراجعه به مستندات بالادستی، و یا پرسشنامه های استاندارد استفاده می گردد.

تحلیل محیط و ذینفعان سازمان
  • دايره مرکزي (دايره آبي‌رنگ) ذي‌‌نفعان اصلي سازمان بوده که شامل سهامداران سازمان است
  • دايره مياني (دايره سبزرنگ) ذي‌نفعان کليدي سازمان بوده و شامل کارکنان، مشتريان‌، تامين‌کنندگان و رقبا وشرکاي تجاری هستند.
  • دايره خارجي (دايره زردرنگ) ذي‌نفعان محيطي سازمان بوده و شامل جامعه و نهادهای ناظر برسازمان

نقشه استراتژی

نقشه استراتژی یک گراف از اهداف کلان  سازمان می باشد که در چهار منظر مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و رشد و نوآوری بیان شده است. در این مرحله پس از مطالعه مستندات موجود، اهداف کلان سازمان در قالب نقشه استراتژی تدوین شده و پس از بررسی در جلسات کارشناسی به تایید هیات مدیره می رسد.

در این گام برای هر یک از معاونتها و مدیریتهای شرکت یک کارت امتیازی شامل اهداف، شاخصها و برنامه های عملیاتی تدوین می گردد. هر یک از اهداف تدوین شده در نقشه از طریق چند شاخص کلیدی (KPI) مورد سنجش و پایش قرار می گیرد. برای هریک از شاخصهای کلیدی عملکرد، یک شناسنامه شاخص (شامل عنوان شاخص، فرمول یا روش اندازه گیری شاخص، دوره یا تناوب اندازه گیری، مالک شاخص، نوع شاخص اعم از توصیفی یا قضاوتی، و توضیحاتی پیرامون آن) تهیه می شود. همچنین نسبت به تدوین اهداف کمی در یک دوره مشخص (مثلا اهداف انتهای دوره در یک بازه سه ساله) اقدام می شود.
پس از تعیین شاخصها، اقدامات هر یک از واحدهای سازمانی در راستای تحقق هر یک از اهداف تعیین می شود. سپس شناسنامه برنامه های عملیاتی برای هر برنامه عملیاتی تکمیل می گردد. تاریخ شروع و پایان، مسئول پروژه، مراحل انجام پروژه، بودجه پروژه و … از مواردی است که در شناسنامه برنامه عملیاتی تکمیل می گردد.

نقشه استراتژی

شناسنامه شاخص ها و پروژه ها

 برای هریک از شاخصهای کلیدی عملکرد، یک شناسنامه شاخص (شامل عنوان شاخص، فرمول یا روش اندازه گیری شاخص، دوره یا تناوب اندازه گیری، مالک شاخص، نوع شاخص اعم از توصیفی یا قضاوتی، و توضیحاتی پیرامون آن) تهیه می شود. همچنین نسبت به تدوین اهداف کمی در یک دوره مشخص (مثلا اهداف انتهای دوره در یک بازه سه ساله) اقدام می شود.

استقرار و اجرای نرم افزار BSC-Master

داشبورد مدیریت عملکرد